Dit is de 119e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:
Zelfregulatie tijdens het sporten met special guest Marije Elferink-Gemser
INLEIDING:
Kapotte teennagels tijdens je eerste marathon omdat je nieuwe schoenen hebt aangetrokken. Een lekke band tijdens de triatlon omdat je je fiets niet gecheckt hebt. Met spierpijn aan de start omdat je je liet overhalen voor een extra training. Bij een sportprestatie hoort ook dat je de goede keuzes maakt en juiste beslissingen neemt. Maar hoe doe je dat precies en kun je het leren?
We vragen het in de 119e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast aan Marije Elferink-Gemser, expert op het gebied van zelfregulatie in de sport.
Ook in de topsport worden ‘domme’ fouten gemaakt
‘Ben ik soms dom of zo?’ Het was de vraag die Abdi Nageeye zich na zijn mislukte marathon op de WK in het Amerikaanse Eugène in 2021 stelde. Want opnieuw was er iets gruwelijks fout gegaan bij de Nederlandse atleet, en dit keer was het helemaal zijn eigen schuld. Je zou het niet verwachten bij een ervaren atleet als Nageeye, die in Eugène al weer zijn zestiende marathon liep. Maar het was echt een beginnersfout om een nieuw model schoen aan te trekken.
Het belang van reflecteren en leren van je fouten
Nageeye had zich simpelweg in de luren laten leggen door zijn sponsor Nike. Die bood hem net voor het WK een nieuw ontwikkelde schoen van het type Alphafly aan en de Nederlandse kanshebber op een medaille durfde dit wel aan.
“Er was mij verzekerd dat deze schoenen na dertig kilometer zéker voordeel zouden opleveren. Ik heb twee duurloopjes van die afstand gelopen en dat voelde voor mij geweldig. Voor mij stond de keuze vast: ik zou hierop gaan lopen.” Aldus motiveerde Nageeye zijn besluit na afloop tegenover de NOS.
Nageeye realiseerde zijn vergissing te laat
Maar toen de atleet zich bij de start van de marathon meldde, viel het hem al op dat niet één van zijn tegenstanders met ook Nike als sponsor, had besloten te experimenteren met de nieuwe schoenen. Nageeye realiseerde zich dat hij een verkeerde keuze had gemaakt maar het was te laat om nog van schoeisel te wisselen.
De kracht van het brein kostte hem zijn kop
Het was een blunder die tussen zijn oren bleef zitten, zo vertelde Nageeye de NOS. “Ik heb gefaald, was het enige dat ik dacht.” Vervolgens maakte hij ook op tactisch vlak nog een fout die je niet zou verwachten van een wereldtopper: Nageeye verloor kort na het punt van 30 kilometer bij een drinkpost de aansluiting met de kopgroep, en bij zijn poging om dat recht te zetten schoot de pijn in zijn benen. Gedesillusioneerd stapte de Nederlander uit de wedstrijd.
Marije Elferink Gemser weet alles over zelfregulatie
Een verkeerde schoenkeuze zorgde er dus voor dat Nageeye een dikke streep door zijn WK ambities kon zetten. Hoe zorg je ervoor dat je wel de juiste beslissingen neemt in een wedstrijd maar ook gedurende je gehele sportcarrière?
Hoort dit bij talent of kun je het toch ook leren?
In de 119e aflevering de Slimmer Presteren Podcast gaan we dieper in op de rol van zelfregulatie tijdens het sporten met onze ‘Special Guest’ Marije Elferink-Gemser.
Handige bronnen en links:
- Profiel Marije Elferink-Gemser: https://www.rug.nl/staff/m.t.elferink-gemser/
- Blog over zelfregulatie in de sport: https://www.sportscience.blog/2019/09/30/zelfregulatie
- Aflevering 13 over pacing en de rol van zelfregulatie hierbij: https://www.slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-1/tempo-bepalen-pacing-energie-verdelen-tijdens-de-race-hoe-doe-je-dat/
Aanvulling en materialen van Marije Gemser-Elferink
Zoals beloofd heb ik nagedacht over een mogelijkheid voor jullie luisteraars om ook zelf concreet met zelfregulatie aan de slag te gaan.
Ik heb hier overleg over gehad met Laura Jonker. Van haar heb ik twee pdf’s ontvangen die in mijn ogen heel geschikt zijn en heel goed aansluiten bij wat ik verteld heb:
Oefening zelfregulatie (cyclus met vragen)
en
De XOET-scan
Meer informatie over XOET-scan via deze video:
Beiden gaan over zelfregulatie. De oefening kan je gebruiken om zelf aan de slag te gaan. Goals en de XOET-scan zijn bedoeld om zelfregulatie bij anderen te stimuleren.
Laura Jonker heeft hier, naast haar proefschrift, ook boeken over geschreven:
- https://laurajonker.com/
- https://www.nlcoach.nl/boeken/boek-goals-voor-trainers-en-jonge-sporters/
- https://www.sportsmedia.nl/van-aanleg-naar-intelligentie-het-sporttalent-in-o.html
- https://www.sportsspeakers.nl/spreker/laura-jonker/
Mochten er luisteraars zijn die onderzoek willen gaan doen naar zelfregulatie en daar de wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst voor willen gebruiken die wij in ons onderzoek gebruiken, dan mogen ze contact met mij opnemen.
Dat kan via m.t.elferink-gemser@umcg.nl
