Dit is de 229e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit, Jurgen het over:
Slimmer omgaan met pijn en blessures volgens Special Guest Robert van der Noord
Iedere sporter kent het: pijn bij het sporten. Maar wat als de pijn blijft, zonder dat scans iets laten zien? Of als je telkens weer last krijgt op dezelfde plek, net als je weer lekker op gang komt?
In deze aflevering praten we met Robert van der Noord, psychosomatisch fysiotherapeut en pijnonderzoeker aan het UMC Groningen. Samen met zijn collega Jessica Jager werkt hij dagelijks met sporters die worstelen met klachten die niet makkelijk te verklaren zijn. Hun missie: helpen om anders te kijken naar pijn bij het sporten.
“Er zit geen bijsluiter bij pijn”
Pijn betekent niet altijd dat er schade is. Dat is de belangrijkste les van Robert. Hij legt uit dat pijn een persoonlijke ervaring is, beïnvloed door je hersenen, emoties, eerdere blessures, en de context waarin je sport. Je lichaam kan waarschuwingssignalen afgeven zonder dat er echt iets kapot is.
Het verschil tussen nociceptie (een fysieke prikkel) en pijn (hoe jij die ervaart) is cruciaal. “We denken vaak dat pijn objectief is, maar dat klopt niet. Soms gaat het alarmsysteem af terwijl er geen brand is.”
Doorlopen of luisteren?
Duursporters staan bekend om hun hoge pijndrempel. Maar wanneer is het slim om door te zetten, en wanneer moet je juist luisteren naar pijn bij het sporten?
Robert ziet in de praktijk dat het negeren van pijn soms werkt, en soms averechts uitpakt. Pijn hoeft geen reden te zijn om te stoppen, maar je moet wel snappen wat je lichaam je probeert te vertellen. “Soms is het doel niet: pijnvrij zijn, maar: functioneel kunnen sporten mét pijn.”
Hoe sportzorgprofessionals het verschil kunnen maken
Veel sporters komen in een medische molen terecht waar alleen naar structuren wordt gekeken. Robert pleit juist voor een bredere blik: luisteren naar het verhaal achter de klacht. Wat denkt de sporter zelf? Wat zijn de verwachtingen, angsten of overtuigingen?
Hij vertelt over sporters die last krijgen op het moment dat de druk het hoogst is, vlak voor een race, tijdens een belangrijke training. Geen toeval, maar het gevolg van hoe lichaam en brein samenwerken.
Voor fysiotherapeuten, artsen en coaches ligt hier een kans: minder fixatie op ‘de plek van de pijn’, meer aandacht voor het totale plaatje.
Meer inzicht, minder angst
Pijn bij het sporten hoeft niet eng te zijn. Deze aflevering geeft sporters handvatten om hun klachten beter te begrijpen. En leert professionals hoe ze effectiever kunnen begeleiden. Robert wil sporters vooral vertrouwen geven: als je weet wat pijn is, en wat het níet is, kun je er beter mee omgaan.
Vragen die in deze aflevering worden beantwoord zijn:
Wat is pijn bij het sporten eigenlijk precies?
Volgens Robert is pijn bij het sporten geen directe graadmeter voor schade, maar een persoonlijke ervaring die ontstaat in je brein. Je lichaam geeft een waarschuwingssignaal af, maar hoe jij dat voelt, hangt af van context, eerdere ervaringen en emoties.
Waarom blijft pijn soms bestaan, ook zonder blessure?
Pijn kan blijven hangen doordat het lichaam en brein het als ‘gevaar’ blijven zien, ook al is er geen fysieke schade meer. Stress, angst en focus op de klacht kunnen het alarmsysteem blijven aanzetten. Daarom is alleen rust nemen niet altijd de oplossing.
Kun je veilig doortrainen met pijn?
Dat hangt af van de context. Robert benadrukt dat sporters vaak prima kunnen functioneren met pijn, zolang er geen tekenen zijn van verslechtering of nieuwe schade. Het is belangrijker om te kijken naar wat je nog wél kunt doen, dan naar wat er ‘mis’ is.
Hoe kun je als sporter zelf beter omgaan met pijn?
Wees nieuwsgierig in plaats van bang. Vraag jezelf af: wanneer komt de pijn op? Wat helpt wél? En: wat denk ik eigenlijk over deze pijn? Inzicht in je eigen reactie op pijn is vaak de eerste stap naar herstel, of beter functioneren mét de klacht.
Wat kunnen sportprofessionals anders doen bij pijnklachten?
Niet alleen focussen op scans en structuren, maar luisteren naar het verhaal achter de klacht. Robert pleit voor meer aandacht voor verwachtingen, overtuigingen en mentale belasting. Een goede vraag kan soms meer opleveren dan een extra test.
Handige bronnen en links:
- Website van Robert van der Noord: https://inter-fysio.nl/praktijk
- Aflevering 26 over de melkzuur mythe en lactaat laster: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-2/pijn-is-fijn-de-melkzuur-mythe-en-de-lactaat-laster/
- Aflevering 122 met radioloog Frank Smithuis: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-6/hardnekkige-blessures-hoe-kan-de-radioloog-helpen/
- Aflevering 164 over de mentale kanten van hardloopblessures met Jan de Jonge: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-8/164-mentale-risicofactoren-van-hardloopblessures-met-special-guest-jan-de-jonge/
- Aflevering 212 over revalideren na een blessure bij het Militair Revalidatie Centrum: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-11/212-slimmer-herstellen-na-een-blessure-wat-kunnen-we-leren-van-het-militair-revalidatie-centrum/
