Dit is de 157e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:
Talent stimuleren volgens Jacco Verhaeren bij de ASM Masters of Movement
INLEIDING:
Inge de Bruin, Pieter van den Hoogenband en nu weer Marrit Steenbergen. Nederland heeft voldoende talent maar dit komt niet altijd boven drijven. Wat is de beste manier om jeugd zich te laten ontwikkelen? En hoe ga je hierbij om met het geboortemaandeffect? Voor het antwoord hierop schoof zwemgoeroe Jacco Verhaeren aan bij de ASM Masters of Movement bijeenkomst.
Opvallende geboortedata van topsporters
In plaats van rustig te gaan slapen zoals hij normaliter deed wanneer hij nog laat een sportwedstrijd had bijgewoond, zette de Canadese psycholoog Roger Barnsley op een avond in het midden van de jaren ’80 direct na thuiskomst zijn computer aan. Hij was op zoek naar de geboortedata van alle professionele hockeyspelers in Canada. Barnsley had samen met zijn gezin een thuiswedstrijd van het lokale jeugdijshockeyteam, de Lethbridge Broncos, bezocht en daar was hem iets opgevallen. Of eigenlijk was het was zijn vrouw Paula, die iets was opgevallen.
Welke talenten halen de selectie, en welke niet?
Want terwijl Paula het programmaboekje aan het doornemen was, bleef haar blik hangen bij de spelerslijst die erin opgenomen was. Ze stootte haar man aan en vroeg hem wanneer de jongens, die op het ijs stonden, geboren waren. Barnsley vond het geen lastige vraag: het waren allemaal knullen tussen de 16 en 20, eind jaren ’60 dus. Maar daar ging het Paula niet om, vervolgde ze. ‘In welke maand zijn ze geboren, Roger?’
Relatief voordeel sommige talenten
En toen zag Barnsley voor het eerst wat hij later in zijn artikelen zou definiëren als het ‘relatieve leeftijdseffect’ (ook wel bekend als ‘geboortemaandeffect’). Pakweg 40 procent van de spelers in een selectieteam is geboren tussen januari en maart, 30 procent tussen april en juni, 20 procent tussen juli en september en 10 procent tussen oktober en december. Het is een ijzeren wet, niet alleen in het Canadese ijshockey, maar ook in tal van andere sporten zoals voetbal en zwemmen.
Wat betekent dit voor talentontwikkeling?
Het laat zien dat een (te) vroege van selectie van talent zoals dat nu veelvuldig gebeurt, resulteert in een ongelijke ontwikkeling en kansen tussen kinderen. Maar wat kun je hier tegen doen?
Wat is de beste manier om Nederlands sporttalent te laten ontwikkelen?
Hoe kunnen coaches, trainers en gymdocenten een zo eerlijk en evenwichtig mogelijk speelveld creëren voor de toekomstige generatie?
Je hoort het in de 157e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast. Gerrit en Jurgen doen hierin verslag van de afgelopen ASM Masters of Movement bijeenkomst met Jacco Verhaeren als hoofdspreker.
Handige bronnen en links:
- Aflevering 97 met ‘zwemprofessor’ Peter Beek: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-5/95-beter-leren-zwemmen-met-tips-van-zwemprofessor-peter-beek/
- Studie van Stephen Cobley naar het relatieve leeftijdseffect bij de Australische jeugdkampioenschappen zwemmen: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29398369/
- Boek Range (Waarom generalisten verder komen) van David Epstein: https://uitgeverijprometheus.nl/boeken/waarom-generalisten-verder-komen-e-boek/
- Video waarin Malcolm Gladwell (van het boek Outliers) laat zien dat het geboortemaand nog volop aanwezig is in het onderwijs en de sport: https://www.youtube.com/watch?v=VedGIR9v9G8
- ASM Groeiberekening: https://www.athleticskillsmodel.nl/groeiberekening/
