Dit is de 245e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit, Jurgen het over:
Runner’s face: versnelt hardlopen de veroudering van je huid?
Diepe rimpels, ingevallen wangen en een dunne huid: het beeld van de Runner’s face duikt regelmatig op in tijdschriften en sociale media. De gedachte is dat fanatiek hardlopen het gezicht sneller laat verouderen. Maar is dat echt zo?
In deze aflevering onderzoeken Gerrit en Jurgen wat de wetenschap zegt over de invloed van sport op je huid, en hoe je die gezond houdt.
Waar komt het idee vandaan?
Het fenomeen Runner’s face heeft geen wetenschappelijke oorsprong. Het is een populaire term die vooral gebaseerd is op observaties van dermatologen en sporters zelf. Het idee: wie veel sport, verbrandt vet in het gezicht, waardoor de huid dunner en minder vol lijkt. Toch blijkt uit onderzoek dat beweging op zichzelf niet zorgt voor snellere huidveroudering.
De verschillen die we zien tussen sporters en niet-sporters hangen vooral samen met leefstijl. Duursporters hebben vaak een lager vetpercentage en brengen meer tijd buiten door. Dat betekent meer blootstelling aan zon, wind en kou; precies de factoren die wél bekendstaan als veroorzakers van rimpels en pigmentvlekken.
Wat de wetenschap laat zien
Wetenschappelijk bewijs voor Runner’s face ontbreekt, maar er is wel veel bekend over hoe de huid reageert op zware inspanning. UV-straling blijkt de grootste boosdoener: langdurige blootstelling aan de zon veroorzaakt oxidatieve stress, die het collageen in de huid aantast. Daardoor verliest de huid stevigheid en elasticiteit.
Ook uitdroging, tekorten aan antioxidanten en een laag vetpercentage dragen bij aan een oudere uitstraling. Fanatieke duursporters hebben daardoor een iets hoger risico op huidschade dan matig actieve mensen.
Aan de andere kant blijkt regelmatige beweging juist beschermend te werken: sport bevordert de doorbloeding, stimuleert celvernieuwing en kan de natuurlijke veroudering vertragen.
Het verschil tussen een gezonde gloed en een verweerde huid hangt dus niet af van de kilometers die je maakt, maar van hoe goed je je huid beschermt tijdens en na het sporten.
Zon, zweet en zonde van het vergeten
Toch blijkt zonbescherming voor veel sporters een blinde vlek. Slechts een klein deel smeert zich consequent in, zelfs bij hoge zonkracht. Veel lopers en fietsers zien zonnebrand als iets voor op vakantie, niet voor een rondje door de polder. Maar de cumulatieve blootstelling aan UV-straling telt snel op: elk uurtje zonder bescherming laat zijn sporen na.
Daarnaast speelt zweet een rol. Zout en wrijving kunnen de huid uitdrogen en irriteren, zeker in combinatie met wind of kou. Voldoende hydrateren en de huid na afloop goed reinigen helpt om dat effect te beperken.
De praktijk: zonnebescherming in de sport
In het slot van de aflevering vertelt sportarts Guido Vroemen hoe topsporters omgaan met zonblootstelling. Triatleten en wielrenners trainen vaak uren in de volle zon. Volgens Guido is goede voorbereiding de enige manier om schade te voorkomen: een zonnebrand met hoge factor, ruim op tijd aangebracht, en kleding die de huid deels bedekt.
Tijdens wedstrijden opnieuw smeren is meestal geen optie, dus de basis moet vóór de start goed zijn.
Uit zijn ervaring blijkt dat verbranding niet alleen ongemakkelijk is, maar ook invloed heeft op prestaties. Een verbrande huid belast het lichaam extra: het kost energie om te herstellen en verstoort de vochtbalans. Wie zijn huid goed verzorgt, herstelt sneller en presteert beter.
Kun je huidveroudering door sport voorkomen?
Hoewel Runner’s face als fenomeen niet wordt ondersteund door onderzoek, zijn de lessen uit deze aflevering duidelijk. De huid heeft bescherming nodig, zeker bij buitensport. Hydratatie, zonnebrand, gezonde voeding en herstelmomenten maken een groot verschil.
Een interessante studie die Jurgen bespreekt, laat zien dat zelfs gezichtsoefeningen de huid iets strakker kunnen maken. Vrouwen die twintig weken lang dagelijks gezichtsspieren trainden, werden door onafhankelijke beoordelaars gemiddeld twee jaar jonger geschat. Het bewijs is beperkt, maar het toont aan dat de huid zich wél laat beïnvloeden door training, net als de rest van het lichaam.
De nuchtere conclusie
Hardlopen maakt je niet oud. De term Runner’s face klinkt spectaculair, maar is vooral een misverstand dat te veel eer aan de sport zelf geeft.
De echte oorzaken van een oudere huid zijn zon, uitdroging en voedingstekorten; niet de beweging, maar de omstandigheden waarin je beweegt.
Wie verstandig traint, smeert en drinkt, hoeft zich over rimpels geen zorgen te maken. Sterker nog: beweging helpt je huid juist om gezond te blijven. Een fitte huid begint dus bij hetzelfde principe als een fit lichaam: regelmatig bewegen, goed eten en slim herstellen.
Vragen die in deze aflevering worden beantwoord zijn:
1. Wordt je huid echt sneller oud als je veel sport?
Nee. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat hardlopen of fietsen je huid sneller laat verouderen. Wat wél invloed heeft, is zonblootstelling, uitdroging en een laag vetpercentage.
Sporters met weinig vet in het gezicht kunnen er wat ingevallen uitzien, maar dat is geen teken van schade. Beweging stimuleert juist de doorbloeding en vertraagt het natuurlijke verouderingsproces.
2. Waarom hebben fanatieke buitensporters vaker last van huidproblemen?
Omdat ze simpelweg veel buiten zijn. De combinatie van zon, wind, zweet en kou tast de beschermlaag van de huid aan. Zonder zonnebrand kan UV-straling het collageen in de huid beschadigen, waardoor die minder elastisch wordt.
Jurgen noemt dat de belangrijkste factor achter het idee van een Runner’s face. Wie zich goed insmeert en hydrateert, vermindert dat risico aanzienlijk.
3. Hoe belangrijk is zonnebrand tijdens het sporten echt?
Volgens Guido Vroemen net zo belangrijk als drinken of eten. Zonverbranding kost het lichaam energie, verstoort de vochtbalans en kan prestaties beïnvloeden.
Een zonnebrandcrème met factor 30 of 50, ruim vóór het sporten aangebracht, is essentieel. Smeren bij bewolking is ook zinvol, want UV-straling gaat dwars door wolken heen. Regelmaat is belangrijker dan dikte: beter vaak een dunne laag dan af en toe te veel.
4. Wat kan ik doen om huidveroudering door sport te voorkomen?
Bescherming begint met gezonde gewoontes. Hydrateer goed, eet gevarieerd en gebruik producten met antioxidanten zoals vitamine C en E. Draag bij felle zon een pet of shirt met mouwen.
Beperk trainen midden op de dag, en geef je huid na inspanning tijd om te herstellen. Guido benadrukt: huidverzorging is geen luxe, maar onderdeel van slim presteren.
5. Helpt het om extra te smeren na het sporten?
Ja, dat helpt vooral bij herstel. Na het douchen kun je een lichte, hydraterende crème gebruiken om vocht en vet terug te brengen in de huid. Dat voorkomt irritatie en houdt de huid soepel.
Bij verbranding kan een gel met aloë vera of menthol verlichting geven. Het doel is niet om de schade te verbergen, maar om het herstel te ondersteunen.
6. Kunnen gezichtsoefeningen echt helpen tegen rimpels?
Het bewijs is nog dun, maar er zijn interessante signalen. In een studie leek de huid na twintig weken lichte gezichtsoefeningen iets strakker. Jurgen ziet het vooral als een leuke aanvulling: beweging in het gezicht kan de doorbloeding verbeteren.
Verwacht geen wonderen, maar net als bij sport geldt: consistentie werkt. Uiteindelijk is bescherming tegen zon en uitdroging veel effectiever tegen een Runner’s face.
Handige bronnen en links:
- Review uit 2025 over huidveroudering bij duursporters: https://www.jdermis.com/full-text/endurance-athletes-and-skin-aging-mechanisms-risks-and-protective-strategies
- Review uit 2014 over huidziekten bij langeafstandslopers: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jvc2.613
- Studie uit 2014 waarin de huid van oudere sporters is bekeken op ‘suikerophoping’: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4150896/
- Meer melanomen bij Britse oud-Olympiërs: https://sportsmedicine-open.springeropen.com/articles/10.1186/s40798-025-00897-8
- Studie uit 2008 waarin gekeken is bij melanoma markers in marathonlopers: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18367839/
- Hoe beschermen hardlopers zich tegen de zon? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35050966/
- Positief effect van ‘face exercise’ op verjonging van het gezicht: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29299598/
- Link naar het ‘Happy Face Yoga’ programma van Gary Sikorski, die de proefpersonen bijstond bij het trainen van hun gezichtsspieren: https://www.happyfaceyoga.com/
- Aflevering 18 over sporten en ouder worden: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-1/ouder-worden-en-fit-blijven-hoe-doe-je-dat/
- Aflevering 83 over (on)zin van gelatine slikken voor een betere sportprestatie: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-4/83-gelatine-slikken-voor-sterkere-pezen-en-betere-prestaties-zinvol-of-onzin/
- Aflevering 149 over sporten in de vieze lucht: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-8/149-sporten-in-vieze-lucht-vermijden-wat-zou-je-moeten-doen/
- Aflevering 239 over slimme sportkleding: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-12/239-slimmer-presteren-met-slimme-sportkleding-volgens-hein-daanen/
