149. Sporten in vieze lucht vermijden: wat zou je moeten doen?

Dit is de 149e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

Sporten in vieze lucht vermijden: wat zou je moeten doen?

INLEIDING:

Lekker buiten sporten heeft voor de meeste mensen nog altijd de voorkeur. Helaas is de lucht waarin je dat doet niet altijd even schoon. Welke maatregelen kun je dan het beste nemen? En wat is eigenlijk de impact van luchtvervuiling op je gezondheid en je sportprestatie?

Beijing 2008: Haile Gebrselassie en smog

Vroeg je in de aanloop naar de Olympische Spelen in 2008 in Beijing aan de atletiekkenners wie dé topfavoriet op de marathon was, dan antwoordde 9 op de 10 steevast met “Haile Gebrselassie”. Een logische keus: de Ethiopische langeafstandsloper was sinds eind september 2007 wereldrecordhouder op deze afstand.

Gebrselassie verbeterde toen in Berlijn het toenmalige record van de Keniaan Paul Tergat met een tijd van 2 uur, 4 minuten en 26 seconden; een jaar later snoepte hij op dezelfde plek nog bijna een halve minuut hier vanaf.

De impact van luchtvervuiling

Maar toen Gebrselassie in februari 2008 naar Beijing reisde om alvast poolshoogte te nemen, kon de Chinese hoofdstad hem amper bekoren. De lucht was grijs en gevuld met smog vanwege alle uitlaatgassen en andere luchtvervuiling waarmee Beijing al langere tijd te kampen had.

Geen fijne omgeving voor atleten en al helemaal niet voor Gebrselassie die met astma te kampen had. De atleet gaf aan te vrezen voor zijn gezondheid wanneer hij 42 kilometer en 195 meter in deze vervuilde lucht zou gaan lopen.

Keuzes en gevolgen voor (top)sporters

Tot teleurstelling van de Ethiopische atletiekfederatie besloot Gebrselassie de marathon daarom aan zich voorbij te laten gaan en in plaats ervan de kortere 10 kilometer te lopen. Achteraf had de Ethiopiër spijt van zijn keus: terwijl in de eerste week van de Spelen er nog altijd een grijze deken over Beijing hing, klaarde de lucht tijdens de tweede week op onverklaarbare wijze helemaal op. De marathon werd zelfs bij een zonnetje en een prachtig helderblauwe lucht gelopen.

Vieze lucht en jouw eigen gezondheid

Maar hoe schadelijk is het sporten in vervuilde lucht nou eigenlijk voor je en over welke stoffen praten we precies?

Wat kun je het beste doen als je wil sporten op een plek waar veel smog is?

Kun je eigenlijk ‘acclimatiseren’ aan vieze lucht?

In aflevering 149 van de Slimmer Presteren Podcast gaan we op zoek naar de antwoorden.

Handige bronnen en links:

• Canadees artikel met standpuntsbepaling inzake sporten in verontreinigde lucht: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36623867/
• Jurgens samenvatting op Topsport Topics: https://www.topsporttopics.nl/sportwetenschap/samenvatting/aanbevelingen-voor-sporters-om-met-luchtvervuiling-om-te-gaan/
• Negatieve relatie tussen hardlooptijden en luchtkwaliteit: https://www.nature.com/articles/s41598-023-28802-x
• Jurgen’s artikel van 2015 over de gevolgen van luchtvervuiling -met de focus op stikstofoxiden door dieselauto’s- op de gezondheid: https://scientias.nl/dieselgate-ophef-om-nox/
• Aflevering 114 over neusademhaling: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-6/114-neusademhaling-tijdens-het-sporten-zinvol-of-onzin/
• Schone lucht -kaarten op Atlas van de leefomgeving: https://www.atlasleefomgeving.nl/thema/schone-lucht/kaarten
• Site van luchtmeetnet: https://www.luchtmeetnet.nl/
• Hoe gezond is de lucht bij jou? https://www.longfonds.nl/gezondelucht/

Video over Sporten in vieze lucht vermijden: wat zou je moeten doen?

https://www.youtube.com/watch?v=-dQ_wXcEkK0