Dit is een 182e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:
Slimmer presteren met extra ijzer: zinvol of onzin?
INLEIDING:
Tijdens een langdurige inspanning zijn je spieren afhankelijk van de aanvoer van zuurstof. En om zuurstof in het bloed te transporteren is ijzer nodig. Hoe zorgt het lichaam ervoor dat de ijzervoorraad op peil blijft? Hebben sommige sporters baat bij ijzersuppletie, en wanneer dan precies? En kan het eigenlijk kwaad om sowieso extra ijzer in te nemen?
In deze aflevering duiken we diep in het belang van ijzer voor sporters. We beginnen met het essentiële feit dat ijzer cruciaal is voor het transport van zuurstof in het bloed, wat vooral belangrijk is tijdens lange duurinspanningen. Vervolgens behandelen we de vraag of sporters baat hebben bij ijzersuppletie en onder welke omstandigheden dit nuttig kan zijn.
We verkennen specifieke scenario’s zoals de verschillen in ijzerbehoefte tussen mannen en vrouwen en de impact van menstruatie op ijzerniveaus bij vrouwelijke sporters. Ook bespreken we hoe verschillende sporten, zoals hardlopen en marathon, de ijzervoorraad kunnen beïnvloeden door de mechanische impact op de rode bloedcellen en door verhoogde oxidatieve stress.
Verder geven we praktische adviezen over hoe je ijzertekort kunt voorkomen en behandelen, met aandacht voor zowel voedingsbronnen van ijzer als de effectiviteit van supplementen. We richten ons daarbij specifiek op de absorptie van ijzer en de invloed van andere voedingsmiddelen en lichaamsbeweging op deze absorptie.
Kortom, deze aflevering biedt je alle informatie die je nodig hebt om te begrijpen hoe ijzer jouw sportprestaties kan beïnvloeden en hoe je jouw ijzervoorraad optimaal kunt beheren.
Vragen die in deze aflevering worden beantwoord zijn:
1. Hebben duursporters baat bij ijzersuppletie?
Duursporters kunnen baat hebben bij ijzersuppletie, vooral als ze een bewezen tekort hebben. IJzer is essentieel voor het transport van zuurstof en een tekort kan leiden tot vermoeidheid en verminderde prestaties.
2. Hoe beïnvloedt menstruatie de ijzerbehoefte bij vrouwen?
Vrouwen kunnen tijdens de menstruatie aanzienlijk ijzer verliezen, wat hun behoefte aan dit mineraal verhoogt. Regelmatige monitoring van ijzerniveaus wordt aanbevolen, vooral voor vrouwelijke duursporters.
3. Kan de manier van sporten invloed hebben op de ijzerbehoefte?
Ja, de impact van hardlopen kan leiden tot de vernietiging van rode bloedcellen en daarmee tot een verhoogde ijzerbehoefte. Sporten met minder impact, zoals fietsen, hebben mogelijk minder invloed op de ijzervoorraad.
4. Welke voedingsmiddelen zijn het best voor ijzeropname?
Vlees en vis bevatten heme-ijzer, dat beter opneembaar is. Plantaardige bronnen zoals spinazie en peulvruchten bevatten non-heme ijzer, dat minder efficiënt wordt opgenomen, tenzij gecombineerd met vitamine C-rijk voedsel.
Handige bronnen en links:
- Review over ijzerhuishouding en waarom vrouwen marathonlopers baat kunnen hebben bij ijzersuppletie: https://journals.lww.com/nsca-jscr/Fulltext/2015/02000/A_Brief_Review__The_Implications_of_Iron.34.aspx
- Review uit 2019 over het belang van voldoende ijzer voor atleten:https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37347443/
- ‘IRONy’ in sportprestatie; niet alleen uitkijken voor te weinig ijzer bij atleten maar ook voor teveel https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38068803/
- Ontdek de kracht van mitochondriën: energiecentrales van spieren. Hoogleraar Matthijs Hesselink onthult training en voeding voor optimale werking. https://slimmer-presteren-podcast.nl/sportvoeding/148-meer-energie-tijdens-het-sporten-door-efficientere-mitochondrien/
