139. Je trapbeweging op de fiets trainen: zit er dans in je cadans?

Dit is de 139e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

Je trapbeweging op de fiets trainen: zit er dans in je cadans?

INLEIDING:

Terwijl je de ene coureur met een koffiemolentje ziet trappen, gaat een ander juist stoempend op de pedalen vooruit. Waarom verschilt de trapfrequentie tussen wielrenners zoveel? Wat is de optimale cadans eigenlijk en kun je die trainen? En hoe zorg je ervoor dat je zo efficiënt mogelijk de pedalen rondtrapt?

Lance Armstrong viel op door zijn lichte cadans

Eén van de meest controversiële figuren in de geschiedenis van het wielrennen is Lance Armstrong. De Amerikaan won zeven keer de Tour de France, maar die overwinningen werden hem afgenomen toen achteraf duidelijk werd dat hij veelvuldig doping had genomen.

Op de fiets was een kenmerkend aspect van Armstrongs elegante rijstijl zijn lichte cadans. Die viel vooral op wanneer zijn naaste concurrent in die tijd Jan Ullrich in de buurt reed: waar Ullrich een grote versnelling hanteerde, reed Armstrong een stuk lichter en als gevolg hiervan met een veel hogere trapfrequentie dan de Duitser.

Een slimmere cadans bespaart energie

De cadans die Armstrong gebruikte was niet iets dat de Amerikaanse renner van nature bezat. Het was een techniek die hij zich had toegeëigend door er specifiek op te trainen, naar eigen zeggen omdat dit zorgde voor een efficiënter energieverbruik.

In een case study uit 2005 werd inderdaad duidelijk dat de mechanische efficiëntie van Armstrong tijdens het fietsen tussen 1993 en 2001 aanzienlijk verbeterde, van 21 naar 23%. Of deze toename ook echt te wijten was aan zijn lichte pedaaltred, dat is echter niet op te maken uit het onderzoek. 

Maar is een hogere cadans wel altijd beter?

Ondertussen vormt Armstrongs traptechniek, en vooral zijn opvallend hoge cadans, voor veel andere wielrenners een inspiratie. Maar is een hoge trapfrequentie tijdens het fietsen écht wel efficiënter?

Zijn er nog andere manier om zuiniger de trappers rond te draaien, en hoe kun je zoiets het beste trainen?

Je hoort het in aflevering 139 van de Slimmer Presteren Podcast.

Handige bronnen en links:

• Overzichtsartikel van Hansen over de ‘cadans-paradox’: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19417224/
• Waarom profs bij een hoog vermogen niet te laag moeten zitten met hun cadans: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15179176/
• Australische studie naar het effect van 6 weken ‘cadanstraining’ op de fietsefficiëntie en -prestatie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27175601/
• Review uit 2017 waarin meerwaarde van trainen op een lage cadans nog betwijfeld: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28095074/
• Studie bij Noorse MAMILs waarin averechts effect van trainen op een lage cadans wordt gevonden: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24550843/
• Aflevering 15 over het spanningsveld tussen trainen op kracht en explosiviteit versus trainen op duurvermorgen: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-1/explosiviteit-of-uithoudingsvermogen-wat-heeft-een-atleet-nodig/
• Studie uit 2022 waarbij (opnieuw) geen positief effect van een asymmetrisch voorblad op fysiologische en metabole parameters tijdens het fietsen werd gevonden: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34911039/
• Recente modelstudie van de VU die suggereert dat het beperken van de radiale kracht op het pedaal tijdens het fietsen geen goed idee is: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36825648/

Video over je trapbeweging op de fiets trainen: zit er dans in je cadans?

https://www.youtube.com/watch?v=dGc6zLQd8rU