Dit is de 214e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit, Jurgen het over:
Je herstel bepalen met behulp van AI: zinvol of onzin?
Herstel is een essentieel onderdeel van een effectief trainingsprogramma. Maar hoe weet je of je lichaam klaar is voor een volgende inspanning? Moderne sporthorloges en wearables bieden steeds vaker AI-gestuurde inzichten, gebaseerd op data zoals hartslagvariabiliteit (HRV), slaapkwaliteit en stressniveau. Dit klinkt veelbelovend, maar hoe betrouwbaar zijn deze voorspellingen eigenlijk? En nog belangrijker: kun je erop vertrouwen?
Wat zegt je sporthorloge over je herstel?
Sporthorloges zoals Garmin en Polar beloven inzicht te geven in je herstelstatus door middel van machine learning-algoritmes. In theorie kunnen ze je precies vertellen wanneer je klaar bent voor een zware training, maar in de praktijk blijkt dit minder eenvoudig. Een recente wetenschappelijke studie onderzocht 43 duursporters en analyseerde welke factoren daadwerkelijk invloed hebben op herstel.
Wat bleek? Niet alle data zijn even relevant. Vooral spierpijn, slaapkwaliteit, stressniveau en eiwitinname bleken de sterkste voorspellers van herstel. Andere factoren, zoals totale calorie-inname en specifieke trainingsbelasting, speelden een veel kleinere rol dan verwacht. Dit roept de vraag op of de complexe AI-berekeningen van sporthorloges daadwerkelijk van toegevoegde waarde zijn.
De beperkingen van AI en sporthorloges
Hoewel AI nuttig kan zijn bij het herkennen van trends, zitten er nog de nodige beperkingen aan. Individuele verschillen spelen bijvoorbeeld een grote rol: waar de ene sporter vooral baat heeft bij een goede nachtrust, reageert een ander sterker op veranderingen in voeding of mentale stress. Bovendien ontbreekt vaak de transparantie over hoe de algoritmes precies werken. Garmin en Polar publiceren nauwelijks details over hun berekeningen, wat het lastig maakt om te beoordelen hoe accuraat de voorspellingen zijn.
Daarnaast is de kwaliteit van de inputdata een belangrijk punt van aandacht. Wearables kunnen prima registreren of je slaapt, maar het correct meten van slaapfases of HRV blijft een uitdaging. Zoals het gezegde luidt: ‘garbage in, garbage out’. Als de invoer van data niet klopt, zijn de voorspellingen dat ook.
Hoe kun je AI en wearables slim gebruiken?
Ondanks deze beperkingen kunnen AI en wearables wel degelijk nuttig zijn, mits je ze slim inzet.
- Gebruik herstelvoorspellingen als richtlijn, niet als absolute waarheid. Zie ze als een hulpmiddel naast je eigen lichaamsgevoel.
- Let op de belangrijkste herstelparameters: spierpijn, slaapkwaliteit, stress en voeding.
- Houd een herstel-logboek bij: noteer hoe je je voelt na verschillende trainingen en ontdek wat voor jou werkt.
- Luister naar je lichaam: Zin om te trainen blijkt een van de meest betrouwbare herstelindicatoren.
Wat zeggen de experts?
Sportarts Guido Vroemen, die zelf meerdere hersteltools gebruikt zoals Garmin Body Battery en de Oura Ring, benadrukt dat wearables waardevolle trends kunnen laten zien, maar dat zelfinzicht altijd de doorslag geeft. “AI is handig, maar uiteindelijk weet je lichaam het beste wat het nodig heeft,” zegt hij. Zijn advies: gebruik sporthorloges als ondersteuning, maar laat ze niet je volledige trainingsbeslissingen bepalen.
AI als hulpmiddel, niet als vervanging van je gevoel
De technologie rondom herstelmonitoring is veelbelovend, maar nog niet perfect. AI kan je helpen patronen in je herstel te herkennen en suggesties doen, maar het blijft essentieel om naar je eigen lichaam te luisteren. Sporthorloges kunnen richting geven, maar uiteindelijk bepaal je zelf of je klaar bent om voluit te gaan.
Vragen die in deze aflevering worden beantwoord zijn:
1. Hoe betrouwbaar zijn sporthorloges en AI-gestuurde herstelvoorspellingen?
Gerrit en Jurgen bespreken hoe hun eigen Garmin-horloges vaak meldingen geven over hun herstelstatus, maar dat deze niet altijd logisch aanvoelen. Zo kreeg Jurgen na een rustige dag de melding dat zijn herstel was bevorderd, terwijl hij dat zelf helemaal niet zo ervaarde.
Bovendien wijzen ze erop dat Garmin en Polar hun algoritmes niet openbaar maken. Hierdoor blijft onduidelijk hoe de berekeningen precies tot stand komen. Guido Vroemen bevestigt dat hij regelmatig verschillen ziet tussen verschillende wearables, wat de betrouwbaarheid in twijfel trekt. Conclusie: handig als indicatie, maar niet als heilige graal.
2. Welke factoren hebben de grootste invloed op herstel?
Uit de besproken studie blijkt dat spierpijn, slaapkwaliteit, stressniveau en eiwitinname de belangrijkste voorspellers van herstel zijn. Gerrit merkt op dat dit eigenlijk best logisch is: als je veel spierpijn hebt, slecht slaapt of gestrest bent, voel je je vaak minder fit.
Toch vinden ze het opvallend dat zaken zoals calorie-inname of specifieke trainingsbelasting minder invloed hebben dan vaak gedacht. Dit roept de vraag op of al die extra meetwaarden op je horloge eigenlijk wel nodig zijn.
3. Kan AI voorspellen wanneer je weer kunt trainen?
In de aflevering komt de vraag van luisteraar Ivo Habets aan bod. Hij merkt op dat zijn Garmin Forerunner 955 een nieuwe trainingsfitheid-score gebruikt die real-time bepaalt of hij klaar is om te trainen. Hij vindt het opvallend dat Garmin dit vaak beter lijkt te doen dan Polar, maar soms ook vreemde voorspellingen maakt. Zo kreeg hij na een rustige duurtraining een veel langere herstelperiode toegewezen dan na een intensieve intervaltraining.
Gerrit en Jurgen herkennen dit en vermoeden dat het model niet altijd de juiste accenten legt. Guido Vroemen vult aan dat AI moeilijk kan voorspellen hoe een individu zich voelt, omdat iedereen anders reageert op trainingsprikkels.
4. Wat is de beste manier om je herstel te monitoren?
Gerrit en Jurgen bespreken hoe sommige fanatieke sporters, zoals tijdens een evenement in Amsterdam, continu hun HRV en herstelstatus checken. Maar uiteindelijk blijkt ‘zin om te trainen’ vaak de beste graadmeter. Guido bevestigt dit: hij ziet bij zijn atleten dat zij zich vaak intuïtief goed bewust zijn van hun herstelstatus.
Zijn advies: combineer data uit je sporthorloge met je eigen gevoel en ervaring. Als je uitgerust bent en zin hebt om te trainen, is de kans groot dat je lichaam er klaar voor is.
5. Hoe kun je sporthorloges en AI slim gebruiken zonder er blind op te vertrouwen?
- Gebruik de meldingen als richtlijn, niet als wetmatigheid. Gerrit lacht om het idee dat een horloge hem vertelt of hij die dag wel of niet mag sporten.
- Kijk vooral naar spierpijn, slaapkwaliteit en stress. AI-modellen doen dat ook, maar kunnen je gevoel niet meenemen.
- Houd een eenvoudig logboek bij. Noteer dagelijks hoe je je voelt en vergelijk dat met de meldingen van je horloge.
- Durf af te wijken. Jurgen noemt dat hij soms meldingen negeert als hij zich juist wél goed voelt, en dat pakt meestal prima uit.
6. Wat zegt Guido Vroemen over het gebruik van AI voor herstel?
Guido Vroemen gebruikt verschillende wearables, waaronder de Oura Ring en Garmin Body Battery, en ziet dat deze vaak een redelijk beeld geven. Toch benadrukt hij dat hij als coach nooit blind op AI vertrouwt. Hij kijkt liever naar hoe een atleet zich voelt, hoe ze presteren in trainingen en of er subtiele tekenen van overbelasting zijn.
Zijn conclusie: “Leuk dat AI iets voorspelt, maar uiteindelijk weet je lichaam het beste wat het nodig heeft.”
Handige bronnen en links:
- Onderzoek naar de inzet van machine learning in het bepalen van het dagelijks herstel bij duursporters: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38900201/
- Studie naar aantal wearables en sporthorloges en hoe goed ze in staat zijn om de slaap te meten: https://www.mdpi.com/1424-8220/22/16/6317?s=09.
- Aflevering 103 over het gebruik van wearables bij het hardlopen: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-5/103-hardloopwetenschapper-bas-van-hooren-over-slimmer-hardlopen-met-wearables/
- Aflevering 62 over HRV en of deze meting je kan helpen om je trainingsplan te optimaliseren: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-3/slimmer-trainen-hoe-kan-hartslagvariabiliteit-hrv-je-hierbij-helpen/
- Aflevering 59 over overtraining: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-3/overtraining-hoe-kun-je-het-voorkomen/
- Aflevering 56 over het gebruik van kwalitatieve data in training en herstel: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-3/hoe-kun-je-kwalitatieve-data-in-de-sport-slim-inzetten/
- Aflevering 31 over slaap met Kasper Janssen: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-2/slimmer-presteren-door-goed-slapen/
- Aflevering 28 over hoe ervoor te zorgen dat je training aanslaat: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-2/trainingsleer-hoe-train-je-altijd-met-resultaat/
