Dit is de 212e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit, Jurgen het over:
Slimmer herstellen na een blessure: wat kunnen we leren van het Militair Revalidatie Centrum?
Blessures horen nu eenmaal bij het sporten. Soms zijn ze klein en herstel je vanzelf, maar andere keren vraagt het om een intensief traject. Zeker voor militairen, die na hun blessure weer volledig inzetbaar moeten zijn. Hoe pakken zij hun herstel aan? En wat kunnen wij daarvan leren? Bart van Zelst, psychosomatisch bewegingsagoog bij het Militair Revalidatie Centrum (MRC) Aardenburg in Doorn, nodigde ons uit om dit van dichtbij te ervaren.
Herstellen met een militaire aanpak
Bij het MRC Aardenburg wordt een blessure nooit als een op zichzelf staand probleem gezien. Revalidatie wordt hier breed aangepakt: naast kracht en mobiliteit speelt mentale veerkracht een grote rol. Bart benadrukte dat herstel geen eenrichtingsverkeer is. “De revalidant moet actief meedoen, zelf keuzes maken en verantwoordelijkheid nemen voor zijn herstel.”
Een dag bij Bart van Zelst in het MRC
Tijdens ons bezoek dompelden we ons onder in de wereld van militaire revalidatie. Bart had een vol programma voor ons uitgestippeld.
De fysieke uitdaging: uithoudingsvermogen en coördinatie
We begonnen met een mars, het gecontroleerd opbouwen van snelheid en uithoudingsvermogen. Niet lang daarna volgde een pittige hindernisbaan, waarbij coördinatie en kracht op de proef werden gesteld.
De mentale component: reactievermogen en doorzettingsvermogen
Maar de grootste uitdaging kwam in de gymzaal, waar Bart ons meenam in de stoei- en vechttraining. Direct ervoeren we de impact van het Athletic Skills Model (ASM): reactievermogen en balans waren cruciaal.
Samenwerken als sleutel tot succes
Wat ons vooral opviel, was hoe Bart de nadruk legde op teamwork en eigenaarschap. Tijdens een groepsopdracht, waarbij we een zware balk over een parcours moesten vervoeren, werd duidelijk hoe belangrijk samenwerking is. Militairen leren dat ze niet alleen verantwoordelijk zijn voor hun eigen herstel, maar ook voor dat van hun teamgenoten. Het is die mentaliteit die revalidatie hier zo effectief maakt.
Wat kunnen sporters hiervan leren?
De inzichten van Bart zijn verrassend toepasbaar voor iedereen die met een blessure kampt. In plaats van te focussen op beperkingen, wordt er gekeken naar wat wél kan.
Herstel is een dynamisch proces
Herstel is geen kwestie van simpelweg wachten tot een blessure geneest, maar een proces waarin slimme keuzes het verschil maken. Door een mix van fysieke, mentale en sociale aspecten in het traject te betrekken, ontstaat een duurzame aanpak die verder gaat dan alleen maar weer kunnen bewegen.
Balans tussen rust en actie
In plaats van blind door te trainen of juist stil te vallen, draait het om balans. Een blessure hoeft geen eindstation te zijn, maar kan een kans bieden om sterker terug te komen. Dit vraagt wel om de juiste mindset: luisteren naar je lichaam, samenwerken met experts en revalideren met een plan.
Revalideren als een professional
Bart heeft ons laten zien hoe je herstel gestructureerd en effectief kunt aanpakken. Of je nu een topsporter bent of een fanatieke recreant, de lessen uit deze wereld kunnen je helpen om slimmer en sterker terug te komen na een blessure.
Wil je meer weten over de inzichten van Bart en onze ervaringen bij het MRC Aardenburg? Luister dan de volledige aflevering van de Slimmer Presteren Podcast! 🚀
Vragen die in deze aflevering worden beantwoord zijn:
1. Waarom is de militaire aanpak van revalidatie interessant voor sporters?
Volgens Bart van Zelst, psychosomatisch bewegingsagoog bij het Militair Revalidatie Centrum (MRC) Aardenburg, moeten militairen na hun herstel weer volledig inzetbaar zijn en onder extreme omstandigheden kunnen presteren. Hun revalidatie is dan ook veel meer dan alleen fysiek herstel. De combinatie van discipline, teamwork en een multidisciplinaire aanpak maakt deze methode waardevol voor sporters die slimmer willen revalideren en sterker willen terugkomen.
2. Wat is het belangrijkste principe bij herstel volgens Bart van Zelst?
Bart benadrukt dat herstel draait om eigenaarschap: de revalidant moet zelf actief deelnemen aan het proces en verantwoordelijkheid nemen voor zijn herstel. Dit betekent goed luisteren naar het lichaam, realistische doelen stellen en stap voor stap werken aan kracht en mobiliteit.
3. Hoe helpt het Athletic Skills Model (ASM) bij revalidatie?
Bart legt uit dat het Athletic Skills Model (ASM) ervoor zorgt dat revalidatie niet alleen gericht is op het herstellen van een specifieke spiergroep, maar op het verbeteren van algehele motorische vaardigheden. Dit voorkomt blessures in de toekomst en helpt om op een natuurlijke, gevarieerde manier sterker terug te komen.
4. Wat kunnen sporters leren van de mentale benadering bij militaire revalidatie
Volgens Bart is mentaal herstel net zo belangrijk als fysiek herstel. Militairen worden getraind in doorzettingsvermogen, omgaan met tegenslagen en het blijven zoeken naar oplossingen. Voor sporters betekent dit: focus op wat wél mogelijk is, wees geduldig en werk met een plan.
5. Hoe voorkom je dat je te snel weer begint met trainen na een blessure?
Bart waarschuwt dat te snel willen herstellen een valkuil is die tot nieuwe blessures kan leiden. Een slimme aanpak houdt rekening met de juiste balans tussen belasting en herstel. Dit betekent: kleine, haalbare stappen zetten, feedback van experts accepteren en goed monitoren hoe het lichaam reageert.
6. Hoe kan je als recreatieve sporter de inzichten van Bart van Zelst toepassen in je eigen herstel?
Je hoeft geen militair te zijn om te profiteren van zijn aanpak. Bart adviseert sporters om hun herstel gestructureerd en doelgericht aan te pakken. Dit betekent:
- Werk samen met experts en luister naar hun advies.
- Bouw je herstel systematisch op en forceer niets.
- Zorg voor een combinatie van fysieke, mentale en sociale ondersteuning.
- Houd motivatie hoog door afwisselende en speelse oefeningen te doen.
Handige bronnen en links:
- Aflevering 201 over ‘core training’: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-10/201-werken-aan-je-core-voor-een-betere-sportprestatie-zinvol-of-onzin/
- Website MRC Aardenburg: https://www.defensie.nl/onderwerpen/revalidatiecentrum
- Aflevering 197 over Beter Balanceren volgens het ASM: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-10/197-beter-balanceren-dankzij-de-asm-masters-of-movement/
- Onze ASM Master of Movement aflevering over het belang van stoeien: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-8/bonus-slimmer-presteren-door-te-stoeien-met-judo-bij-de-asm-masters-of-movement/
- Beter Bewegen met ASM, met Geert Savelsbergh: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-5/90-slimmer-bewegen-volgens-het-athletic-skills-model-asm-met-prof-geert-savelsbergh/